Je zorgen maken.

Wat is het leuk om veel inspirerende mensen te ontmoeten! 

Gisteren kwam een leuke, sportieve, jonge man van 69 (laat ons hem Frank noemen) naar me toe en vertelde me dat hij steeds meer merkt dat hij zich opwindt en zich steeds meer zorgen maakt. Hij begon het gesprek natuurlijk met dat waarover hij zich momenteel druk maakt, zijn zoon die vertrok op vakantie zonder reservewiel in de auto en ook wel de mevrouw die de uitwerpselen van haar hond niet opruimde van het voetpad…

Op het eerste zicht dacht ik ook, toch geen probleem als iemand mensen aanspreekt die het vuil van hun huisdier niet opruimen. Zo zouden er echt meer moeten zijn.

Inderdaad, ware het niet dat Frank zich wel opjaagt. Hij is kwaad, zijn hartslag gaat de lucht in en niet enkel als hij die mevrouw aanspreekt. Neen, ook lang na zijn thuiskomst is hij opgewonden, moet zijn vrouw zijn frustratie aanhoren en loopt hij ermee rond. Ook met zijn zoon op vakantie is hij nog bezig. En het stomme is, het is ongezond voor zijnhart.

Op de vraag of hij het kent, zich steeds wel over iets zorgen of druk te maken, antwoordde hij bevestigend. Al zijn hele leven, toch vanaf zijn studententijd, maakte hij zich druk, wond hij zich op of maakte hij zich zorgen.

Misschien ken jij dit ook wel, je steeds over iets zorgen te maken, te piekeren of je druk te maken. Als het ene over is, dan komt het andere. Zakenmensen kennen het steeds over iets stress te hebben.

Interessant bij Frank was, eens hij zag dat hij dat steeds wel over iets anders zorgen maakt, viel er al een soort last van zijn schouders. Hij beseft onmiddellijk dat hetgeen hij nu mee bezig was, helemaal niet het probleem is. Het is gewoon iets waarover hij zich nu kan zorgen maken. Was dit het niet, was het iets anders…. Zo was dat op dat moment al bevrijdend.

Is dit ook voor jou zo?

Kijk eens wat je dat kost, welke prijs betaal je voor dit zorgen maken, stress hebben of jezelf opjagen? Misschien mis je je nachtrust, ben je kwaad, voel je je vaak gefrustreerd. Misschien heb je de indruk dat je steeds heel attent moet zijn of dat het zonder jou heel erg fout zou lopen. 

Maar ook voor de mensen rondom jou (dat zijn meestal toch je geliefden) kost dat een prijs. Zij krijgen jou ook niet meer echt enthousiast, jij bent in stress, in zorgen of opgejaagd. Het heeft dus heel waarschijnlijk ook invloed op hen en op je relatie. 

En ja, het is inderdaad jouw probleem. Jij zit ermee.

En we kunnen zeggen dat ook jij dit zelf kunt oplossen, als je dat al zou willen. Misschien heb je wel iets aan onderstaande insteek.

Kijk, een keer zorgen maken of piekeren is op zich geen enkel probleem. Het is zelfs een aanzet om over dingen te denken en zaken op te lossen. Als je je steedsover iets zorgen maakt, dan gaat het helemaal niet meer over ‘waarover’ je je zorgen maakt. Het is het systeem ‘zorgen maken’ of ‘druk maken’ of ‘zich innerveren’ of ‘stress hebben’ op zich die je parten speelt. Dat is iets helemaal anders.

Kan je dat systeem veranderen? Jawel hoor, dat kan je zeker! Je hoeft enkel te kijken hoe je aan dat systeem gekomen bent en waarvoor je dat nu nog steeds inzet (ook al is het niet-bewust)

Hoe kwam Frank aan dit systeem? Tot zijn 18^dehad hij dit helemaal niet. Toen zijn studies begonnen, maakte hij zich zorgen, maakte zich druk en moest slagen. De druk van thuis lag hoog en hij wilde perse een goed cijfer voor zijn examen. Hij maakte zich zo druk en was absoluut onzeker over het resultaat, maar toch werd het examen een succes. Elk jaar twee à drie keer examen, steeds meer maakte Frank zich druk en had hij grotere stress, en elke keer slaagde hij in zijn examen. Op de duur denken Frank’s hersenen (niet bewust), ook al klinkt dat op het eerste moment vreemd, dat hij slaagt door de stress en dat hij zonder stress niet zou slagen, niet zou krijgen wat hij wilt.

En hoe vreemd het ook mag klinken, zo werken onze hersenen nu eenmaal. Ze passen een bepaalde strategie toe (hier stress of zorgen maken) en meten of dit succesvol is. Indien ze denken dat het zo is, doen ze dat nogmaals. 

Je hersenen hebben op zich maar één grote opzet en dat is overleven. Als een strategie succesvol is, dan zullen ze deze de volgende keer herhalen en zo ontstaan neuronale wegen (wegen van zenuwen) die steeds sterker worden elke keer als ze gebruikt worden. Alle andere wegen sterven af in de hersenen.

Zo kan je door een bepaalde strategie overleven, of succes ervaren en dan doe je dat nog eens en nog eens en nog eens. Soms heeft je strategie niets te maken met het succes, maar dat weet je verstand niet zomaar. Zo gaf ik ooit een zeer succesvolle info-avond over onze coaching in Brugge. In de namiddag ervoor had ik nog even als ontspanning in mijn tuin onze haag geschoren met de nieuwe haagschaar. De week daarna stond er een info-avond gepland in Roeselare en ik wou uiteraard dat hij precies zo succesvol zou zijn als de vorige. Eén van de eerste dingen waar ik aan dacht was: ‘ik moet de haag weer scheren.’ Ik was verstomd dat deze gedachte zo snel bij me opkwam en zo sterk was, dat ik ze bijna geloofde.

Zo hebben heel vele mensen, waaronder ook Frank, stress gehad voor een examen, zijn geslaagd voor het examen en dit keer op keer. Op de duur denkt het verstand dat je zonder stress niet meer zal slagen. Zo denkt Frank dat, als hij zich niet meer druk maakt, zich geen zorgen meer maakt, het leven niet zal lopen zoals hij wil. Dit mag een beetje absurd klinken op het eerste gezicht, maar kijk maar even bij jezelf. Wat zou er zijn als je je geen zorgen zou maken? Je denkt, ‘goed’, maar bij velen treedt er dan pas een angst op: ‘dit komt nooit goed’.

En kijk eens waar jij je de eerste keer zorgen hebt gemaakt. Was er een speciale gebeurtenis? Dit kan echt iets bedreigend geweest zijn, waar je door een bepaalde gedrag-strategie goed doorkwam. Het kan ook iets onbenulligs zijn geweest. Wat Frank mij vertelt hebben heel veel mensen beleefd. Misschien is er helemaal niets gebeurd, maar heb je het gewoon van je ouders overgenomen, die dat weer van hun ouders hebben overgenomen.

In ieder geval is het niet reëel (meer) of is het niet van jou. Je kan eens stilstaan of dit echt waar is. Kom je zonder faalangst niet door een examen, en natuurlijk is er altijd wel een gezonde dosis spanning. Komt je dochter of zoon niet gezond thuis na een nachtje stappen als je je geen zorgen maakt? Of komen ze zeker gezond thuis als je je wel zorgen maakt? (Je verstand denkt in elk geval van wel want het heeft die ervaring al heel veel meegemaakt).

Begrijp me niet verkeerd, er is niets fout aan je zorgen maken en stress, maar kan je ook zonder? Ben je zo vrij om dit uit te schakelen? Kan je daar nog de vrije keuze nemen?

Een eerste stap kan zijn dat je je afvraagt als je werkelijk door je toegepaste strategie krijgt wat je wilt. Krijg je door je zorgen te maken wat je wilt? Ben je zeker dat als je je zorgen maakt, je zoon of dochter meer kans maakt om gezond thuis te komen? Ben je zeker dat door je op te winden, de mensen de hondenpoep zullen wegruimen? Of zal door te piekeren je zoon geen lekke band hebben op reis?

Neen, natuurlijk niet, dat weten we allemaal. En toch is het op een emotioneel niveau zo moeilijk te veranderen, dat kennen wij uit ons eigen leven en uit onze trainingen. Maar we hebben ook ervaren dat het mogelijk.

Het bewustzijndat je gedrag een strategieis, waarvan je verstand ooit gedacht heeft dat hij succesvol is of het zelfs ooit was, is al een belangrijke stap. Dan ben je al niet meer automatisch aan het handelen maar zie je het als iets wat veranderbaar is, gewoon omdat het niet de waarheid is.

Een tweede stap is natuurlijk te oefenen en het eens anders te doen. Belangrijk daarbij is dat je je echt bewust maakt dat het ook werkt, want je hebt heus al heel veel gekregen wat je wilt zonder zorgen te maken. 

Dit zijn nog allemaal stappen op het handel-niveau, die misschien al een verschil kunnen maken in je leven. Misschien heb jij hier al wat aan en kan je wat omzetten. Voor Frank was dat in elk geval al een herkenbaar inzicht en reken maar, ook zijn vrouw zal blij zijn als hij dit omzet. Ik ben benieuwd.

Wil je nog een stap verder gaan, en dat is wat wij in onze trainingen doen, dan kan je kijken in welke context zich dit afspeelt. Het speelt zich zeker niet af in een gedachte van ‘alles komt sowieso goed’. Nee, het speelt zich af in een context van wantrouwen. We denken dat het niet goed zal komen. En de reden waarom we wantrouwen en angst hebben is omdat we denken dat dan bepaalde dingen niet meer zullen gebeuren of juist wel zullen gebeuren (vb: slagen in examen of dochter komt gezond thuis).

Wat je echter niet beseft, en dat is nog zo’n functie van de hersenen, is dat je hersenen alles waarnemen zoals je het zelf vooraf al denkt. Waarnemen = jouw overtuigingen voor waar-nemen. Denk je dus in wantrouwen, dan zullen je hersenen bewijzen zoeken dat je wantrouwen terecht was. Anders gezegd, je zal een situatie hebben of creëren waarbij je zal denken, ‘goed dat ik hier niet vertrouwde’, en je wantrouwen wordt erger.

Zo vertrouw je meer en meer op je wantrouwen, maak je je meer en meer zorgen en word je piekeren over de jaren er niet minder op.

De grote (derde) stap is dus om in een bewustzijn, in een context van vervulling en van vertrouwen te denken. Dan heb je geen (repetitief) zorgen maken meer nodig. Wat zal gebeuren zal gebeuren en dan lossen we dat wel op. Om dat denken in vervulling, in liefde en in vertrouwen, daarover gaat het in onze trainingen. Als je dit denken bij jou kan veranderen, dan zal je verstand ook dit bevestigen en trek je die situaties in je leven aan.

En natuurlijk zal je ook tegenslag en leed ervaren, maar zeker is dat je veel minder lang zal lijden, zal piekeren, zal stressen en zorgen zal maken.

Hopelijk heb je al iets gehad aan deze tekst en kan je het zelfs al omzetten in jouw leven. Laat het ons even weten hieronder in een reactie, we verheugen ons op jouw verhaal.

Met vervulde groeten,

Johan & Déborrah